Bài 7.40 trang 33 SBT Toán 8 - Kết nối tri thức với cuộc sống: Đại lượng y có tỉ lệ thuận với đại lượng x không? Nếu có thì hệ số tỉ lệ bằng bao nhiêu?...

Đề bài :

Inch (viết tắt là in) là một đơn vị chiều dài trong hệ đo lường của Mỹ. Phần đường thẳng trong hình vẽ là mô tả sự quy đổi từ x (in) sang y (cm).

a) Tìm hệ số góc của đường thẳng này.

b) Đại lượng y có tỉ lệ thuận với đại lượng x không? Nếu có thì hệ số tỉ lệ bằng bao nhiêu?

c) Đại lượng y có tỉ lệ thuận với đại lượng x không? Nếu có thì hệ số tỉ lệ bằng bao nhiêu?

Hướng dẫn giải :

a) + Vì đường thẳng đi qua gốc tọa độ (và không trùng với hai trục tọa độ) nên nó là đồ thị của hàm số bậc nhất có dạng \(y = ax\left( {a \ne 0} \right)\)

+ Thay tọa độ điểm (50; 127) vào hàm số ta tìm được a.

+ Sử dụng khái niệm hệ số góc của đường thẳng để tìm hệ số góc của đường thẳng: Ta gọi a là hệ số góc của đường thẳng \(y = ax + b\left( {a \ne 0} \right)\)

b) Sử dụng kiến thức về đại lượng tỉ lệ thuận để xác định xem các đại lượng có tỉ lệ thuận với nhau không và tìm hệ số tỉ lệ: Nếu đại lượng y liên hệ với đại lượng x theo công thức \(y = kx\) (với k là hằng số khác) thì ta nói y tỉ lệ thuận với x theo hằng số tỉ lệ k.

Lời giải chi tiết :

a) Vì đường thẳng đi qua gốc tọa độ (và không trùng với hai trục tọa độ) nên nó là đồ thị của hàm số bậc nhất có dạng \(y = ax\left( {a \ne 0} \right)\)

Vì điểm (50; 127) thuộc đồ thị nên \(127 = a.50\), suy ra \(a = \frac{{127}}{{50}} = 2,54\)

Do đó, hệ số góc của đường thẳng là 2,54

b) Vì \(y = 2,54x\) nên đại lượng y tỉ lệ thuận với đại lượng x với hệ số tỉ lệ bằng 2,54

c) Ta có: \(x = \frac{{50}}{{127}}y\) nên đại lượng x cũng tỉ lệ thuận với đại lượng y với hệ số tỉ lệ bằng \(\frac{{50}}{{127}}.\)